Verantwoordelijkheid nemen voor je eigen lijden
“De stelling dat de cliënt zelf verantwoordelijkheid voor zijn problemen moet nemen als hij zijn klachten wilt overwinnen, is niet altijd een boodschap die makkelijk wordt aangenomen.”
Veel mensen die bij mij als psycholoog voor hulp aankloppen hebben niet meer het gevoel controle te hebben op hun klachten. Dat is ook de reden dat ze hulp zoeken. Een belangrijk onderdeel van mijn therapie gaat dan ook over het weer baas kunnen worden over je eigen problemen. Het missen van een gevoel van controle over je klachten is een voedingsbodem voor depressie, angst, trauma en burnout.
De stelling dat de cliënt zelf verantwoordelijkheid voor zijn problemen moet nemen als hij zijn klachten wilt overwinnen is niet altijd een boodschap die makkelijk wordt aangenomen. Als we last hebt van overmatig zorgen maken of een depressief gevoel, hebben wij vaak het idee dat dit ons overkomt of dat het aan de boze buitenwereld ligt. Maar dit is een illusie: wij hebben altijd de oplossing binnen handbereik als wij maar verantwoordelijkheid durven nemen.
Laatst kwam ik in het boek “The 7 Habits of Highly Effective People” van Stephen R. Covey een heldere uitleg tegen over dat je altijd baas bent over je eigen problemen.
De problemen waar we mee te maken hebben zijn te categoriseren in 3 gebieden: problemen waar je direct invloed op hebt, waar je indirect invloed op hebt of waar je geen invloed op hebt. Bij alle 3 deze categorieën kun je zelf verantwoordelijkheid nemen voor je eigen problemen.
Problemen waar je direct invloed op hebt
Je moet alleen maar in actie komen en planmatig te werk gaan om je probleem aan te pakken.
Problemen waar je indirect invloed op hebt
Dit zijn problemen waar andere mensen bij betrokken zijn. Toch kun je ook hier je verantwoordelijkheid nemen voor de problemen waarmee je te maken hebt: verander de manier hoe je het probleem aanpakt. Als je steeds tegen dezelfde muur aanloopt, moet je misschien een andere plek in de muur zoeken waar wel een deur zit. Niemand anders doet dat voor je, alleen jij kunt de verantwoordelijkheid hiervoor nemen.
Problemen waar je geen invloed op hebt
Hierbij kun je altijd de verantwoordelijkheid nemen voor hoe je zo’n probleem ervaart. Je kunt de verantwoordelijkheid nemen om te leren accepteren en je te blijven richten op wat voor jou belangrijk is in je leven.
Beseffen dat je altijd je verantwoordelijkheid kunt nemen voor welke situatie er dan ook op je pad komt, voelt voor mij als een bevrijdend inzicht. Juist dit inzicht toepassen staat aan de basis van cognitieve gedragstherapie hetgeen ik ook met plezier toepas.
