We kennen het allemaal: piekeren. Je bewustzijn vernauwt zich op een bepaald onderwerp dat je constant maar blijft herkauwen. Het kan ervoor zorgen dat je niet in slaap valt of dat je niet meer kunt genieten van de dingen om je heen. Geen wonder dat zoveel mensen bij de psycholoog dit als probleem aankaarten. Ik heb gemerkt dat bepaalde misvattingen over piekeren alleen maar meer olie op het vuur gooien.
Voor de zorgverzekering is het nodig dat ik labeltjes plak: iemand heeft dan bijvoorbeeld een depressieve stoornis, een angststoornis of een somatoforme stoornis. Ik heb mij altijd gestoord aan dat woordje stoornis. Alsof je gestoord bent. Het impliceert dat er iets mis is met je dat gerepareerd moet worden. Het komt vaak voor dat cliënten (en zelfs soms therapeuten) hiervan overtuigd zijn. Er ontstaat dan een probleem op een probleem: je voelt je al depressief en je hebt het idee dat dit afwijkend is. Maar niks is minder waar: je bent vastgelopen, maar niet kapot.
Veel mensen denken dat als je eenmaal een traumatische ervaring hebt opgedaan, je hiermee moet leren leven. Dat er niks meer aan te doen zou zijn en de opgedane heftige ervaring je voorgoed heeft getekend. Een veelvoorkomende misvatting die volgens mij nog voortkomt uit de tijd dat de psychologie voornamelijk gericht was op “daar & toen” in plaats van het “hier & nu”. Het gaat er vanuit dat het eerder normaal is om zwaar gebukt te gaan onder je verleden dan dat je de draad weer op kunt pakken.
Ik zou hier graag een alternatief tegenover willen stellen. Lees meer
“De stelling dat de cliënt zelf verantwoordelijkheid voor zijn problemen moet nemen als hij zijn klachten wilt overwinnen, is niet altijd een boodschap die makkelijk wordt aangenomen.”
Veel mensen die bij mij als psycholoog voor hulp aankloppen hebben niet meer het gevoel controle te hebben op hun klachten. Dat is ook de reden dat ze hulp zoeken. Een belangrijk onderdeel van mijn therapie gaat dan ook over het weer baas kunnen worden over je eigen problemen. Het missen van een gevoel van controle over je klachten is een voedingsbodem voor depressie, angst, trauma en burnout.
De stelling dat de cliënt zelf verantwoordelijkheid voor zijn problemen moet nemen als hij zijn klachten wilt overwinnen is niet altijd een boodschap die makkelijk wordt aangenomen. Als we last hebt van overmatig zorgen maken of een depressief gevoel, hebben wij vaak het idee dat dit ons overkomt of dat het aan de boze buitenwereld ligt. Maar dit is een illusie: wij hebben altijd de oplossing binnen handbereik als wij maar verantwoordelijkheid durven nemen.
